De Santos Travelmaster, je zou bijna zeggen: wie kent hem niet? Na de 2.6, de 2.8 en de 2.9 komt Santos nu met de… Nee, niet de 3.0 maar de 3+. Met de Santos Travelmaster 3+ heeft Santos de Travelmaster als het ware opnieuw uitgevonden. En met die 3+ is iets bijzonders aan de hand: één frame voor twee verschillende maten wielsets! Lees het verhaal en bekijk de video als je wil weten hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen.
Geniaal
Hoe ze dat bij Santos gedaan hebben is bijna even voor de hand liggend als geniaal: je bouwt gewoon een frame dat geschikt is voor twee sets wielen: 27,5 inch wielen en 28 inch wielen. En het leuke van het 3+ concept is dat je Santos Travelmaster 3+koopt met 1 set wielen en de tweede set huur je er bij wanneer je hem nodig hebt. Over dit Santos Plus Concept verderop meer; laten we eerst eens kijken hoe Santos dat frame voor twee wielen heeft ontworpen.
Frame
Het frame van de Santos Travelmaster 3+ is gemaakt van aluminium en ziet er eigenlijk heel erg uit als dat van de 2.6, Santos meest succesvolle reisfiets. Stevig, kort… een beetje een Yorkshire terriër. Om het frame geschikt te maken voor twee verschillende maten wielen zijn de staande en liggende achtervork onder handen genomen. Ze zijn niet alleen iets breder, maar ze hebben ook dubbele nokjes voor bijvoorbeeld hydraulische Magura velgremmen of V-brakes. Dankzij de dubbele nokjes kan je de remmen laag plaatsen voor de 27,5 wielen en hoog voor de 28 inch velgen. Anders zouden de remblokjes er altijd naast remmen. Speciaal voor de Magura remmen heeft Santos een Montage Booster ontwikkeld omdat anders de 27,5 inch wielen met 62 mm banden niet zouden passen.
Gesoldeerde nokjes
Iets wat van buiten lastig te zien is, zijn de veranderingen aan de onderbuis. Op de plekken waar de nokken zitten voor de petfleshouders is de wanddikte vergroot. Mooi – maar ook niet zichtbaar – is het feit dat de nokjes er in gesoldeerd zijn. Het hele frame zit er vol mee en dat is nodig, want met één frame kan Santos zo elke 3+ variant bouwen: met ketting, met riem, met velgremmen, met derailleur-versnelling of met Rohloff versnellingsnaaf. En eerlijk is eerlijk: normaal hou ik niet van lege en dus overbodige nokjes op een frame…maar hier heeft Santos het wel netjes gedaan!
2 PET-flessen
Op die nokjes kan je bidonhouders bevestigen of twee grote petfleshouders. Verder worden nokjes gebruikt voor de bevestiging van de in Nederland CNC gefreesde kabelgeleiders. Zeg maar de klemmen waartussen de buitenom lopende kabels bij elkaar worden gehouden. En het mooie daarvan is natuurlijk dat je bij een kabelbreuk de boel makkelijk kan repareren. Tot slot nog twee dingen over het frame.
Excentrische Eccenter
Het crank is excentrisch – bij Santos noemen ze het een Eccenter – en dat is gedaan omdat je op deze manier geen kettingspanners bij de uitvaleinden (daar waar de as van het achterwiel in zit) hoeft te plaatsen. Slim is dat de bouten waarmee je het Eccenter kan verdraaien niet eindigen in een schroefdraad in het frame zelf. Santos heeft dit in een buiten het frame liggende ‘bout-moer-achtige’ constructie gemaakt (het ‘moertje’ lijkt een beetje op zo’n rond ‘moertje’ die je vaak tegen komt in Ikea meubels). Draai je het Eccenter een keer te vast, dan draai je dus niet het schroefdraad in het frame kapot.
Gates Belt Drive
De Santos Travelmaster die ik hier test is een exemplaar met een Gates Belt Drive, een riemaandrijving. Een riemaandrijving is onderhoudsarm en erg stil. Persoonlijk vind ik dat het grootste voordeel; zeker als je lekker door een mooi stil landschap rijdt, maar dat ter zijde. Omdat een riem – anders dan een ketting – uit één deel bestaat moet deze om de krachten van het voortandblad naar het achter tandwiel over te brengen bij de montage als het ware door het frame.
Santos kiest er voor om een opening te maken in de achtervork waar de riem doorheen kan. Andere merken kiezen nog al eens voor een frame dat uit elkaar geduwd kan worden en waarbij een bout de twee delen bij elkaar houdt. Het gevolg hiervan is dat de schroefdraad van die bout in het frame zelf zit en als je deze te vast aan draait, bestaat er kans op schade aan het frame. Santos lost dat op door de opening op te vullen met een vulplaat. Het schroefdraad zit zo niet in het frame, maar in een deel van de plaat. Draai je dus te hard, dan blijft het frame heel.
Rohloff naaf
De Travelmaster is voorzien van een Rohloff 14-versnellingsnaaf. Deze naaf staat er om bekend bijzonder robuust te zijn en weinig onderhoud te vragen. Je verandert van versnelling door op de rechter stuurhelft een shifter te verdraaien. Twee kabels – één duwt, één trekt – gaan naar een clickbox die in de naaf de versnellingen verandert. Dankzij deze clickbox kan je ook snel en makkelijk het achterwiel eruit halen, bijvoorbeeld bij de montage van een nieuwe band.
De Rohloffnaaf in mijn testfiets schakelt voorbeeldig; als een warm mes door de boter. Een karaktereigenschapje van een Rohloffnaaf is dat hij met name in eerste 7 versnellingen iets meer mechanisch geluid maakt dan daarna. Niets om je zorgen over te maken. Detail: bij de combinatie van Rohloffnaaf en Gates Belt Drive schijnen sommige mensen zoveel kracht op de pedalen te kunnen zetten dat de riem op het achterste tandwiel wel eens kan overslaan. Om dat te voorkomen heeft Rohloff de Snubber bedacht. De Snubber vind je schuin onder bij het achter tandblad.
Hope remmen
Zoals gezegd is het frame voor alle typen remmen geschikt, maar wij testen de Travelmaster 3+ met schijfremmen van Hope. De remmen hebben een diameter van 203 mm voor en achter, zijn geventileerd en semi-zwevend gemonteerd. In gewone mensentaal: schijfremmen met gaatjes waardoor ze beter koelen en met een beetje speling gemonteerd zodat ze zichzelf tijdens het remmen centreren en beter presteren. Eigenlijk een rem voor een crossmotor of downhill mountainbike.
De remschijven worden bekrachtigd door remklauwen met elke vier zuigers. Op de remhendels op het stuur kan je de afstand van de hendel tot het stuur instellen middels een draaiknopje. Prima voor kleine én grote handen. Wel vind ik het schroefje zelf niet heel comfortabel: veel scherpe randen. Ook de doseerbaarheid is middels een schroefje in te stellen. De combinatie van remhendels, dubbele zuigers en schijven remt idioot hard. Met volle bepakking is dit op zich niet zo verkeerd, maar zonder… op nat glad herfstwegdek is voorzichtigheid geboden.
Bagage: 55 kg!
Voor heeft de Santos Travelmaster 3+ een Tubus Lowrider en achter het Santos Travelrack XL. Voor kan je 15 kg kwijt en achter 40 kg dus 55 kg in totaal. Tel daarbij nog de twee gevulde petflessen op en de 3+ is met recht een pakezel te noemen. Ik heb de combinatie getest met… inderdaad 55 kg aan gewichten in de tassen en moet zeggen dat frame, voorvork en wielen zich goed blijven gedragen, maar niet veel mensen zullen met dit gewicht lang op vakantie gaan. Daarom heb ik snel de halters eruit gegooid en ben verder gereden met een realistischer gewicht van 20 kg achter en 10 kg voor. Daar is de Santos voor geboren. Bij volle voortassen blijkt de omklapblokkeerder in het balhoofd weer eens erg nuttig: de voorvork met de tassen klapt door het gewicht wel om maar de blokkeerder voorkomt dat de fiets met alleen een standaard achter in geheel omvalt.
SON verlichting
Het mooie van het Santos Travelrack XL is dat het SON achterlichtje heel goed beschermd in het rek is weg gewerkt. Over de verlichting verder niets dan lof. Voor vind je een SON Edelux koplamp die zo sterk is dat zelfs overdag in het bos terwijl de zon fel schijnt er een verlichte plek voor je te zien is. Achterlicht en koplamp worden van stroom voorzien door een super licht lopende SON naafdynamo in het voorwiel. Het mooie van deze dynamo is je geen kabeltjes los hoeft te trekken als je het voorwiel er een keer uit moet halen. De dynamo maakt contact met de stroom-snoertjes door contactjes in de voorvork zelf. Die snoertjes lopen door de voorvork waardoor ze minder kwetsbaar zijn voor ongerief onderweg.
Zitpositie
De zitpositie op de Santos Travelmaster 3+ is ontspannen en zeker niet sportief. Lange dagen in het zadel zijn geen probleem. De stuurvoorbouw is eigen fabricaat en is makkelijk te verstellen waardoor je de zitpositie iets sportiever of juist iets luier kan maken. Die voorbouw is overigens bijzonder stevig. Het zadel van mijn testfiets is een Brooks Cambium C17. Een zadel dat zich inmiddels al op diverse testfietsen als erg comfortabel heeft bewezen. Qua fietsbeleving lijkt de Santos Travelmaster 3+ erg op de Santos Travelmaster 2.6 en dat is toch een van de lekkerste fietsen om mee op fietsvakantie te gaan.
Santos Travelmaster 3+: 27,5 of 28 inch?
Gaan we over naar waar het allemaal om draait: de wielen en de banden.
Je hebt de keuze uit twee maten: 27,5 inch Vakantie wielen met 62 mm banden of 28 inch Sportwielen met 42 mm banden. Maar wat nu te kiezen?
27,5 inch Vakantiewielen
De 27,5 inch wielen hebben 36 spaken en de velg is extra breed waardoor de dikke 62 mm banden er beter om liggen en ze stabieler zouden moeten zijn. De vakantie velgen zijn gemaakt van een aluminium legering die taaier is dan de sport velgen waardoor ze beter schokken kunnen verdragen. Ook hebben de 62 mm banden een grote luchtkamer, bieden ze meer comfort en kan je meer spelen met bandenspanning. Kortom een prima combinatie van velg en band voor een reisfiets die op z’n donder krijgt. Nadeel is dat de 27,5 inch wielset zwaarder is met als gevolg meer massa traagheid en een wat voller rijgedrag.
28 inch Sportwielen
Dan de tweede wielset: een smallere 28 inch velg met een 42 mm band. Deze combinatie is lichter met minder massa traagheid en vlotter rijgedrag als consequentie. De 42 mm band kan ook harder worden opgepompt waardoor je minder rol weerstand hebt. Al met al is de 28 inch sport wielset beter geschikt voor bijvoorbeeld alledaags woonwerkverkeer. Leuk weetje is dat de omtrek van de wielen even groot blijft, welke wielset je ook kiest. Er verandert dus niets aan de geometrie, zitpositie en de bottombrackethoogte.
Santos Plus Concept
Het Santos Plus Concept geeft je de mogelijkheid om de Travelmaster 3+ te kopen die jij verwacht het meest te gebruiken. Ben je altijd op ruige fietsvakanties, dan kom je uit op de 27,5 inch. Gebruik je de fiets voor strak-asfalt-woon-werk verkeer, dan kies je de 28 inch. Ga je vervolgens met je fiets op vakantie dan kan je dankzij het Plus Concept die andere wielset huren voor een periode van minimaal een maand. Het wisselen van de wielen gebeurt gewoon bij de dealer of bij het Santos hoofdkwartier in Nieuw-Vennep. In het geval van bijvoorbeeld schijfremmen is het overzetten van een wielset minutenwerk en als ik een dealer was, zou ik dit als service zien en kosteloos doen. Wordt het ingewikkelder en moeten ook spatborden en dergelijk worden overgezet – zit allemaal bij de huurprijs in – dan is een werkplaatstarief hiervoor normaal.
27,5 of 28 inch Deel 2
Hoewel het Santos Plus Concept de consument heel veel keuze vrijheid biedt, vraag ik me wel af hoeveel mensen dit echt gaan doen. En dat komt een beetje door de testfiets die ik had. ‘s Morgens heb ik de nodige kilometers gemaakt op de 27,5 inch wielset met 62 mm banden en die bevalt uitstekend. De band/wiel combinatie verslindt asfalt en onverharde paden met boomwortels. Met minder lucht in de banden is ook mul zand goed te doen. Meer lucht en op asfalt doet hij het ook weer prima.
’s Middags hebben we de wielset omgewisseld voor de 28 inch variant, maar… de wielset was niet voorzien van 42 mm maar van 50 mm banden. Ja, het rijdt lichter dan 62 mm maar niet zo substantieel dat het helemaal overtuigend is. Ik zou daarom altijd gaan voor de 27,5 inch no-nonsense-alles-kunners. Maar helemaal eerlijk is dit niet en ik zou eigenlijk nog een keer met 28 inch en 42 mm moeten proeffietsen.
Tot slot
In framemaat 57 weegt de Santos Travelmaster 3+ met alle toeters en bellen (en Axa slot) 18,7 kg en dat is best netjes voor een helemaal opgebouwde fiets. Overigens ontbreekt op mijn testfiets de bel en dat is niet voor de eerste keer!
Dan de prijs. Santos bepaalt de frames, maar de klant is koning in het samenstellen van de fiets. En die prijs heeft daar natuurlijk alles mee te maken. Instappen doe je vanaf zo’n € 3000 euro met derailleur-versnelling . Met Rohloffnaaf, Gates Belt Drive en alles er op en er aan loopt die prijs op naar zo’n € 6000 euro.
Zoals gezegd: je koopt de Santos Travelmaster 3+ met de wielset die je denkt het meest te gebruiken. Koop je de fiets voor dagelijks woon-werk verkeer en af en toe vakanties, dan zal je kiezen voor de 28 inch Sportwielen. Ben je altijd op vakantie naar – noem eens wat – Matote in Angola dan heb je liever de kleine 27,5 inch Vakantiewielen. Maar het beste advies dat ik kan geven: ga met beide wielsets proefrijden en maak daarna je keuze. Grote kans dat je dan toch kiest voor de Santos Travelmaster 3+ op 27,5 inch wielen, want dat is een heerlijke allround combinatie. Een uitstekende 9.0 van de 10 punten.
Info: www.santosbikes.com
Directe link naar de Santos Travelmaster 3+: https://bit.ly/2edFQj4
Meer weten over het Santos Plus Concept en huurprijzen: https://bit.ly/2eawPIr