Santos kennen we vooral als fabrikant van doorgaans hele mooie vakantiefietsen waarbij onze benen de kracht leveren om onze bestemming te halen. Maar nu is er de Santos Travel Lite+ E-Bike. Een maatwerk vakantiefiets met elektrische ondersteuning. Zijn ze bij Santos gek geworden? Nee, verre van. Lees vooral verder!
De Santos Travel Lite+ E-Bike is opgebouwd rond een aluminium frame met in het hart nou eens geen Bosch middenmotor, maar een Pinion versnellingsbak met 12 versnellingen. De motor op de Santos Travel Lite+ E-Bike is een GoSwiss Drive achterwielmotor. Door de accu op de onderste framebuis te plaatsen roeit Santos in tegen de trend dat een accu onzichtbaar in het frame moet zijn verstopt. En Santos zou Santos niet zijn als de aandrijving niet middels een riem gebeurt. Dit is de Santos Travel Lite+ E-Bike in het kort. Laat ik eens wat dieper op al deze onderdelen in gaan.
De Santos Travel Lite+ E-Bike. Een maatwerk vakantiefiets met elektrische ondersteuning.
Frame en voorvork
Het aluminium frame is gelijk aan het frame van de ‘gewone’ Travel Lite+. Hart van dit frame is de bevestigingsplaat waar de Pinion versnellingsbak in zit. Om het frame voldoende stijf te maken heeft Santos op de ontwerpvereisten van Pinion nog een extra verstevigingsplaat gelast. Tevens is achter de bevestiging van de Pinion en de liggende achterbrug ook nog een verstevigingsstuk gelast. Aan het einde van die achterbrug zitten vaste achterpadden waarin het achterwiel zit. De achterbrug van de Santos Travel Lite+ E-Bike is zo gemaakt dat er twee wielmaten in passen. Hierover verderop meer.
Ook de voorvork is van aluminium en geschikt voor twee wielmaten. De padden aan het uiteinde van de voorvork zijn van aluminium met een metalen plaatje aan de binnenzijde zodat er een draadloze naafdynamo in kan.
Stuuruitslagbeperker
De voorvork zit in een overbemeten balhoofd met daarop een stuuruitslagbeperker. Deze voorkomt dat je stuur te ver kan doorklappen – zeker bij volle voortassen komt dat nogal eens voor – en het stuur de bovenbuis kan beschadigen of er te veel rek op de kabels kan komen. Ook voorkomt het dat de fiets vervolgens om valt. Bij het fietsen is de stuuruitslagbeperker trouwens geen enkele beperking. Overigens: alle kabels lopen buitenom, handig voor het onderhoud.
De stuuruitslagbeperker voorkomt dat het stuur te ver kan doorklappen en daarmee schade aan bovenbuis kabels.
Water
Het frame van de Santos Travel Lite+ heeft drie plekken om bidon- of petfleshouders te bevestigen: boven en onder de onderbuis en op de zitbuis. Bij de E-Bike Travel Lite+ is de bovenste onderbuis in beslag genomen door de accu. Deze bevestigingspunten zijn extra zwaar uitgevoerd evenals de wanddikte van de buis.
Santos heeft de bevestigingspunten en de buisdikte daar waar de accu zit, extra zwaar gemaakt.
Pinion-versnelling
Het hart van het frame is de 12-speed Pinion versnellingsbak. De Pinion is sinds 2011 op de markt en begint inmiddels een behoorlijk vertrouwde en betrouwbare verschijning te worden in trekkingfietsenland. En daarmee is ook een eind gekomen aan de alleenheerschappij van de Rohloff 14-speed versnellingsnaaf, maar dat terzijde. De Pinion is opgebouwd rond twee assen met tandwielen en een draaigreep op het stuur om de gewenste versnelling te kiezen.
De versnellingsbak van Pinion lijkt erg op die van een auto of motor, maar dan heel veel kleiner.
De Pinion werkt feilloos en schakelen gaat soepel. Ook de gelijke stappen in de bak voelen natuurlijk aan. Het enige waar je misschien aan moet wennen is het aangrijpmoment. Telkens als je de pedalen even laat rusten en je begint weer met fietsen heeft de Pinion een fractie van een omwenteling nodig om de versnelling aan te grijpen. Een karaktereigenschap die ik al snel niet meer merkte. Naast de 12-speed maakt Pinion ook nog een 18 speed variant, maar dat zou op een E-Bike niet veel toevoegen behalve extra gewicht. En over gewicht gesproken….
Santos Travel Lite+ E-Bike gewicht
De Santos Travel Lite+ E-Bike zoals ik die test weegt schoon aan de haak 28,5 kg. Voornaamste gewichtige onderdelen zijn het frame – 2700 gram -, de Pinion versnellingsbak – 2350 gram -, de GoSwiss motor – 5600 gram – en de accu – 3318 gram. Tel daarbij nog de dikke Schwalbe Super Moto X banden van ruim een kilo per stuk en je snapt het gewicht wel. Nu zou je kunnen denken dat het relatief hoge gewicht iets negatiefs is, maar dat is niet zo.
Ik fiets wel eens op E-Bikes die echt heel veel lichter zijn. Prima voor gewoon woon-werk verkeer, maar zodra je er bagage aan hangt wordt het allemaal een stuk minder en lijken ze op fietsende spaghetti. De Santos Travel Lite+ E-Bike is gemaakt als vakantiefiets dus degelijk en daar hoort wat meer gewicht bij. Overigens fietst hij niet als een 28,5 kg fiets. Na een korte stop (binnen komend belletje…) betrapte ik mezelf erop dat ik pas na een kilometer bij het dijk op fietsen tot de ontdekking kwam dat de motor niet aan stond, die schakelt zichzelf namelijk uit bij te lang niet bewegen. En meer gewicht rijdt super stabiel bij veel zijwind.
De Santos Travel Lite+ E-Bike zoals ik die test weegt schoon aan de haak 28,5 kg, maar zo fiets hij niet.
GoSwiss Drive motor
De GoSwiss Drive motor heeft een nominaal vermogen van 250 Watt, een piekvermogen van 500 Watt en 45 Nm trekkracht. De motor is afgeregeld op de wettelijke 25 km/h. Met zijn gewicht van 5600 gram is de vraag gerechtvaardigd of zoveel gewicht in het achterwiel wel kan? Ja, het kan. Door de opkomst van de middenmotoren van Bosch en Yamaha zijn we wellicht een beetje gewend geraakt aan dat beeld, maar vergeet niet dat er nog steeds heel veel E-bikes zijn met of een motor in het voorwiel of in het achterwiel.
De GoSwiss Drive achterwielmotor heeft als voordeel dat de aandrijving ook echt daar gebeurt waardoor er geen extra krachten op het frame komen zoals dat bij een middenmotor wel het geval is. Daarnaast – en dat is echt opvallend – hoor je de GoSwiss Drive motor niet waardoor fietsen een heerlijke stille ervaring wordt. En doordat die 45 Nm trekkracht in het achterwiel zit raakt hij onderweg geen kracht kwijt aan de aandrijflijn. Sterker nog… de motor voelt zo sterk aan dat hij het bijna jammer lijkt te vinden dat hij slechts tot 25 km/h mag.
De GoSwiss Drive motor heeft een nominaal vermogen van 250 Watt, een piekvermogen van 500 Watt en 45 Nm trekkracht.
Accu
De accu heeft een capaciteit van 558 WH en is zoals al geschreven tegen de trend in boven op de onderste buis gemonteerd en niet geïntegreerd in de buis zelf. Door het gewicht naar voren in het frame te plaatsen wordt de balans van de Santos Travel Lite+ E-Bike wat neutraler: ik heb de Santos Travel Lite+ E-Bike op twee weegschalen gezet en dan ligt 2/3 van het gewicht op het achterwiel en 1/3 op het voorwiel. De bevestiging van de accuhouder is buitengewoon solide en de accu rammelt niet in zijn houder als je over onverharde paden of kasseien rijdt.
Er is overigens nog een reden waarom de accu op het frame zit. De technische wereld van de E-Bike verandert snel. Motoren worden krachtiger, accu’s krijgen meer capaciteit zonder groter te worden. Bij een accu in het frame is het volgens Santos maar de vraag hoe lang er vervangingsaccu’s voor zijn. In het geval van de Santos Travel Lite+ E-Bike past elke toekomstige accu en blijft je fiets zijn waarde behouden.
Gates Belt Drive
De aandrijving tussen de Pinion en de GoSwiss motor gebeurt met een riem, een exemplaar van CentreTrack van Gates. Bij Santos heb je meestal heel veel opties om een fiets naar eigen inzicht te ontwerpen maar de keuze voor een ketting heb je in het geval van de Santos Travel Lite+ E-Bike niet. En wat mij betreft is een riem de juiste keuze: hij is onderhoudsarm en stil.
Om de riem te monteren – een riem bestaat anders dan een ketting uit een stuk – zit er in een opening in de rechter liggende achtervork. Deze opening wordt opgevuld door solide vulplaat waarbij het schroefdraad in de plaat zelf zit en niet in het frame. Als je een montage bout per ongeluk een keer te hard aandraait mol je dus die plaat en niet het frame.
Met een wieltje op de Santos travel Lite+ E-Bike breng je de riem op de juiste spanning.
Bagage
Het is inmiddels een beproefde Santos combinatie: Tubus Lowrider aan de voorzijde en achter het Santos Travelrack XL dat ze samen met Tubus hebben ontwikkeld. Aan de lowriders mag je 15 kg bagage hangen. De achterzijde is goed voor 40 kg bagage. Ik heb de Santos Travel Lite+ E-Bike getest met 10 kg voor en 20 kg in de tassen achter en nog een Hilleberg tent van 3200 gram op de drager. Tijdens het fietsen doet de Santos het als pakezel prima, maar je merkt dat hij met 33 kg bagage en natuurlijk het eigen gewicht wat minder wendbaar wordt. Tijdens een tweede testrit heb ik 10 kilo gewicht achter eruit gehaald en dan is de Santos Travel Lite+ E-Bike heel mooi in balans.
Kanttekening in deze: ik weeg zelf 63 kg en ben daarmee natuurlijk ook van invloed op het rijgedrag. Ben je wat zwaarder dan heeft een wat zwaardere fiets minder invloed op het geheel van fiets en berijder.
Het Santos Travelrack XL is goed voor 40 kg bagage!
Shimano XT-remmen
Om een fiets van dit kaliber met bagage tot stilstand te dwingen zijn een paar goede remmen meer dan noodzakelijk. Voor en achter zijn geventileerde hydraulische Shimano XT-schijfremmen gemonteerd met een diameter van 180 mm. De remklauwen zijn voorzien van een enkele zuiger. De remgrepen op het stuur zijn verstelbaar zodat zowel grote als kleine handen zich op hun plek voelen.
De remvertraging van deze Shimano combinatie is prima. De remvertraging is voorspelbaar en zeker op een natte ondergrond loop je weinig kans je te verremmen. Met de hoeveelheid bagage zoals ik fietsen test zijn de 180 mm remmen een beetje onderbemeten. Ik verlangde toch naar remmen van Hope en de 203 mm schijven die ik op een eerdere Santos had zitten. En omdat bij Santos alles maatwerk is kan je deze ook kiezen. Meer weten over deze remmen? Lees de review van de Santos Travelmaster 3+ of bekijk de videoreview.
Voor en achter heeft Santos geventileerde hydraulische Shimano XT-schijfremmen gemonteerd.
Accu en motor: de praktijk
Op het stuur zit in het midden het display waaraan je kan zien wat het elektrisch systeem doet. Naast het linker handvat zitten de bedieningsknoppen. De knoppen zijn goed bereikbaar en prettig in de bediening. Wel ontbreekt verlichting in de knoppen waardoor je ’s nachts wel eens moet zoeken. Hoewel… na een paar weken doe je dat waarschijnlijk automatisch.
Met de aan/uit knop schakel je het systeem in en met de plus en min kies je de mate van ondersteuning. Kind kan de was doen! Dan zijn er nog twee knoppen om instellingen te wijzigen en om snel door de pagina’s op het display te bladeren. Je kan kiezen uit vijf standen waarbij je in de eerste stand veel zelf moet doen en in standje vijf mag je je minimaal inspannen en verricht de motor meer werk. Ook is er een 0-stand: precies, jij doet alles. Dan zijn er nog twee –standen. In deze standen laad je tijdens het fietsen de accu. Handig en nuttig als je de brug af fietst, een berg af sjeest of als je jezelf even lekker wilt afmatten. En… bij lange afdalingen rem je ook af op de motor en dat spaart weer remblokken en remschijven!
Actieradius en opladen
De ondersteuningstanden werken prima. Ik heb vooral aan het begin gereden in stand 1 en 2 om een zo groot mogelijke actieradius te krijgen. Die actieradius zie je in het display in een grafisch rondje en een richtlijn voor het aantal kilometers. Ook zie je bovenin in blokjes hoeveel sap er nog in de accu zit. In het display wordt ook weergegeven hoeveel kracht (wattage) de motor levert. Wil je de actieradius zo groot mogelijk maken dan is het zaak dit ‘taartpuntje’ zo klein mogelijk te houden.
Maar wat is de actieradius dan? Santos geeft zelf een actieradius op van tussen de 10 en 200 km. Wel erg grof maar begrijpelijk; anders dan bijvoorbeeld bij een Tesla is de invloed van de menselijke component hier erg groot. Ik heb de eerste helft van de rit mijn best gedaan om zelf veel te doen en de accu te sparen; de tweede helft heb ik mijn best gedaan om voor de regen thuis te zijn en zoveel mogelijk van de accu gevraagd. Dit heeft mij 120 km ver gebracht en terwijl er 0% in de accu zat en de reikwijdte in het scherm 0 kilometer was, kon ik toch nog 10 km doorfietsen op de ‘reserve’ energie in de ‘tank’. Voor een goed beeld zou ik duizenden kilometers moeten fietsen, maar die testtijd heb ik niet.
Deel je de dag in tweeën dan kan je bij de lunch de accu weer opladen en kom je verder. Een compleet lege accu opladen duurt tussen de 4 à 5 uur. In ongeveer twee uur zit hij weer op 75% van zijn laadcapaciteit. Tot slot nog een opmerking over de accu: een accu doet het beduidend minder bij lage temperaturen. Ik heb getest bij een comfortabele 17 graden.
Toeters en bellen
De Santos Travel Lite+ E-Bike zoals ik hem hier test is nou niet bepaald een kaal basismodel. Extra is de geveerde zadelpen (CaneCreek ThudBuster, € 179,-) die net te grote hobbels lekker weg dempt en het heerlijke zadel (Brook Cambium C17, € 72,-).
De Santos Travel Lite+ E-Bike zoals ik hem hier test is voorzien van een geveerde Cane Creek ThudBuster zadelpen.
En dan is er nog de verlichting… Deze verlichting bestaat uit een SON SL naafdynamo, een SON Edelux II koplamp en het SON achterlichtje dat mooi beschermd in de achterdrager zit verstopt. Het mooie aan deze set is dat de dynamo draadloos is gemonteerd. Speciaal hiervoor zit een contactje in het aluminium pad in de voorvork. Het voordeel hiervan is dat je het voorwiel er makkelijk uit kan halen en geen draadjes meer los hoeft te halen. Deze SON-combinatie is bewezen betrouwbaar en het licht dat er uit de koplamp komt is heel erg goed. De straal is mooi breed, schijnt ook naar de zijkanten in de hoogte weg en heeft het helderste punt midden voorop het wegdek. De prijs van dit alles: € 472,-.
De SON Edelux II koplamp heeft een brede straal en heeft het helderste punt midden voorop het wegdek.
In het voorwiel van de Santos zit een SON SL naafdynamo zodat je bij een lege accu toch verlichting hebt.
En dat kleine SON-lampje geeft prima licht.
Zitpositie
De zitpositie voelt heel erg vertrouwd aan. Ontspannen, ietwat rechtop. De voorbouw is verstelbaar waardoor het stuur iets hoger en dichter bij je komt te staan of juist iets dieper en verder weg. Kortom sportiever of juist iets relaxter. Bij mijn testexemplaar was de voorvork nog op maximale hoogte – je ziet het aan de vulringen -en persoonlijk zou ik hem liever wat lager hebben zodat ik net iets sportiever had gezeten. Maar goed… testfiets, niet mijn fiets!
Over het Brooks Cambium C17 zadel heb ik al eerder de loftrompet geblazen dus hierover geen wanklank, maar als je meer van een super gedempt gel zadel houdt: Santos=maatwerk dus geen punt. Iets wat ook geldt voor de Ergon GP1 handvatten op mijn testfiets. Ze bieden lekkere steun aan de handen, maar dat is ook een kwestie van smaak. Ik ken fietsliefhebbers die liever gewoon ronde handvatten hebben. Iets wat ook geldt voor Bar-Ends. Allemaal maatwerk!
De zitpositie is ontspannen, ietwat rechtop. De voorbouw is verstelbaar waardoor je hem aan je eigen wensen kan aanpassen.
Plus: 27,5 of 28 inch?
Ik heb het bij het frame al aangestipt: bij de Santos Travel Lite+ E-Bike heb je de keuze uit twee wielsets: 27,5 inch Santos XL vakantie wielen met 62 mm banden of 28 inch vakantiewielen met 42 tot 55 mm banden. Santos levert de fiets standaard met de 27,5, maar wat nu te kiezen? Wat mij betreft zou ik de Santos Travel Lite+ E-Bike altijd met de standaard 27,5 inch wielen kiezen. De dikke banden rollen lekker op strak asfalt tot kinderkopjes en gravelwegen. Ze sturen prettig in korte bochten en je kan heel erg spelen met de bandenspanning. Ja, ze zijn iets zwaarder dan de 28 inch-variant. Gebruik je de fiets vooral voor woonwerkverkeer, dan zijn de 28 inch wielen een goed idee. Wil je hier meer over weten, lees dan het verhaal over de Santos Travelmaster 3+ en ook in de video ga ik hier dieper op in.
Conclusie
Met de Travel Lite+ E-Bike zet Santos wederom een dijk van een fiets neer. De vanaf prijs van € 7599,- is een hele forse, zelfs voor een E-Bike. Wil je hem precies zoals ik hem getest heb, dan kost hij nog een paar euro meer. Is de Santos Travel Lite+ E-Bike dat waard? Wie weleens in een Zwitserse E-Bike speciaalzaak heeft gestaan kijkt niet op van dit soort bedragen en binnen de topklasse is de Santos Travel Lite+ E-Bike zeker zijn geld waard. De Santos Travel Lite+ E-Bike klopt aan alle kanten. De keuze voor een achterwielmotor en de accu op het frame is misschien minder mooi maar een slimme zet: een dergelijke fiets koop je voor jaren en als het elektrisch gedeelte op is, is vernieuwen makkelijk of je bouwt hem terug naar een fiets zonder E. Dan heb je nog steeds een hele goede vakantiefiets met een hoge restwaarde en dat geldt in deze categorie ook. Stel ik de vraag nog een keer: Zijn ze bij Santos gek geworden? Ik dacht het niet! 9.5 van de 10 punten.
Informatie: www.santosbikes.com
Meer over het Santos Plus concept: www.santosbikes.com
